„Koordynacja Europejskich Systemów Zabezpieczenia Społecznego” to temat konferencji naukowej, która odbyła się 14 grudnia br. w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele centrali oraz pracownicy poszczególnych rejonów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, społeczność akademicka, zaproszeni goście oraz przybyli słuchacze.
Otwierając konferencję głos zabrała prof. Gertruda Uścińska – Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, która wskazała na cel spotkania.
– Z punktu widzenia obowiązku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który polega na informowaniu, edukowaniu oraz wymianie wiedzy i doświadczeń z zakresu nie tylko polskiego systemu ubezpieczeń społecznych, ale także rozwiązań europejskich i międzynarodowych, po prostu realizujemy dokładnie to, co do nas należy; realizujemy także to, co należy do obowiązków Uczelni Szkoły Wyższej, jak właśnie edukowanie, wymiana doświadczeń i organizowanie konferencji krajowych i międzynarodowych – dodała prof. Gertruda Uścińska.
– W tym wypadku podjęliśmy się podzielenia wiedzą, ponieważ takową posiadamy, jeżeli chodzi o aspekt prawa unijnego dotyczący koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (…) Myślę, że ta dzisiejsza konferencja wpisuję się w kontekst w ogóle takich debat publicznych, które organizuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie licznych porozumień z Uczelniami Wyższymi i one bardzo dobrze wpływają na poziom wiedzy i dobre rozpoznanie informacji i możliwości działań, które są konieczne do podjęcia w przyszłości – podsumowała Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Słowa wprowadzenia i powitania wypowiedział także o. dr Zdzisław Klafka CSsR – Rektor Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej
w Toruniu:
– Od początku istnienia tej Uczelni, jej Założyciel, miał pragnienie, aby człowiek w tej szkole był formowany i edukowany „w całości“, a więc bierzmy pod uwagę nie tylko materialną stronę człowieka, ale widzimy w nim także dzieło Boże, które jest pełnią i staramy się robić wszsytko, aby odkrywać tę pełnię do której jesteśmy powołani, odkrywać też wielkość człowieka, a poprzez odkrywanie tego człowieka, odkrywać zaproszenie w każdym z nas, abyśmy o tego drugiego człowieka się zatroszczyli (przyp. red.) – powiedział o. dr Zdzisław Klafka CSsR.
Rektor naszej Uczelni wskazywał także na wzajemną współpracę Kościoła i instytucji świeckich w podejmowaniu tak ważnych tematów:
– Wszyscy mówimy o etyce, ale jak tę etykę różnie się rozumie. Nie będzie zdrowej etyki, nie będzie obiektywnego spojrzenia na człowieka, na rodzinę ludzką, jeżeli pominiemy kogoś najważniejszego, Tego, który dał nam początek i nas uczynił wielką rodziną. I myślę, że właśnie w tym klimacie rodziny, pragniemy podjąć te tematy – zakończył wypowiedź o. dr Zdzisław Klafka CSsR.
Jako pierwszy głos zabrał ks. prof. Paweł Bortkiewicz. W referacie pt. „Koncepcja społeczeństwa i państwa w katolickiej nauce społecznej jako kontekst problemu ubezpieczeń społecznych” zwracał uwagę m.in. na przemiany systemowe w Polsce, które nastąpiły po 1989 r.
– Pasmo tych przemian można dostrzec, że obejmują one z jednej strony dziedzictwo systemu socjalistycznego, a z drugiej strony obejmują założenia systemu liberalnego, który oczywiście stanowi siłę napędową tych przemian. Zestawienie tych dwóch systemów pokazuje, że warto spojrzeć nieco szerzej na problem pewnych ogólnych filozoficznych założeń – wyjaśnił ks. prof. Paweł Bortkiewicz.
Podsumowując ks. prof. Paweł Bortkiewicz wspomniał o regulowaniu rynku.
– Rynek powinien być regulowany prawem moralnym. (…) Powinna być również większa współpraca między państwem, a społeczeństwem. (…) System ubezpieczeń społecznych stanowi niewątpliwie zbiór rozwiązań praktycznych, ale zauważmy, że on jest i musi być inspirowany pewną szerszą wizją społeczeństwa wolności i odpowiedzialności – zaznaczył ks. Prof. Paweł Bortkiewicz.
Następnie głos zabrał prof. dr hab. Andrzej Mielczarek. W referacie poruszył temat bezpieczeństwa społecznego, które powoinno państwo zapewnić obywatelom. Wlicza się w to dbanie o optymalne warunki do rozwoju, eliminacji zagrożeń, lęków, itp. Podkreślił, że głównym gwarantem bezpieczeństwa obywateli jest praca.
– Bezpieczeństwo społeczne chroni jednostki przed kryzysami, konsekwencjami związanymi z utratą pracy, redukcją zarobków, przed chorobą, pomaga w trudnościach związanych z macierzyństwem, niepełnosprawnością, itd. – powiedział prof. dr hab. Andrzej Mielczarek.
Następnie głos zabrała prof. Gertruda Uścińska, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Poruszyła temat „Współczesnych wyzwań koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego”. Swoje wystąpienie rozpoczęła od słów:
– Te wyzwania z poziomu koordynacji oznaczają wyższy poziom poszukiwania rozwiązań prawnych, które by pomogły, ułatwiły funkcjonowanie systemów we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej”. Wyjaśniła również, że „jaki system państwo członkowskie tworzy, utrzymuje i rozwija, decydujemy w prawie krajowym, ale z drugiej strony też mamy obowiązek zapewnienia związków łączności z systemami innych państw, tak aby ci, którzy korzystają z prawa do przemieszczania się zapewnioną mieli ochronę – powiedziała Profesor.
Druga część konferencji rozpoczęła się referatem głównego specjalisty w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych Zakładu Ubezepieczeń Społecznych – Anety Pochylskiej. Prelegentka wyjaśniła jak działa prawo emerytalno-rentowe w UE. W centrum ustawodawstwa europejskiego jest człowiek. Wymieniła o czym należy pamiętać wyjeżdżając za granicę.
– Wszystkie państwa mają własne systemy prawne. Mają własne ustawodawstwa, jeżeli chodzi o kwestię emerytalno-rentowe. (…) W UE mamy koordynację – nie mamy ujednolicenia przepisów emerytalno-rentowych – powiedziała Aneta Pochylska.
Kolejnym prelegentem była Ewa Kosowska, Dyrektor Departamentu Ubezpieczeń i Składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Temat jej przemówienia brzmiał: „Podleganie ubezpieczeniom społecznym w wymiarze europejskim. W którym państwie członkowskim należy płacić składki”.
Prelegentka rozpoczęła swoje przemówienie od przytoczenia podstawowej zasady dotyczącej ubezpieczeń, obowiązującej w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Lex loci laboris – zasada ta mówi, że pracownik podlega ubezpieczeniu społecznemu i zdrowotnemu oraz płaci składki w kraju, w którym pracuje – wyjaśniła Ewa Kosowska. Jednak zasada miejsca wykonywania pracy nie zawsze jest wystarczająca, dlatego istnieją szczególne uregulowania – dodała Dyrektor Departamentu Ubezpieczeń i Składek w ZUS-ie.
– Kogo dotyczą te szczególne uregulowania? Pracownika delegowanego, osób samo-zatrudnionych, które czasowo przenoszą działalność do innego państwa członkowskiego, osób normalnie wykonujących pracę najemną, bądź prowadzących działalność na własny rachunek w dwóch lub więcej krajach członkowskich – powiedziała Ewa Kosowska.
Dodała, że jeżeli przewidywany czas zadania pracownika delegowanego nie przekracza dwudziestu czterech miesięcy i wysłana osoba nie zastępuje innego pracownika, to nadal podlega ona przepisom państwa, w którym do tej pory pracowała. Jednak pracodawca, jak i pracownik musi spełnić określone przepisami warunki – wyjaśniła Prelegentka.
Jako ostatnia wystąpiła Agnieszka Ślązak – wicedyrektor Departamentu Zasiłków w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, która wygłosiła prelekcję na temat: „Zasady koordynacji zasiłków z tytułu choroby w Unii Europejskiej. O czym pamiętać wyjeżdżając za granicę.” Zwróciła w nim uwagę na wyjazdy Polaków oraz powroty do Polski i związane z nimi zasiłki ubezpieczeniowe dla powracających z emigracji.
– Polskie przepisy przewidują pewny okres ubezpieczenia niezbędny do tego, żeby otrzymać zasiłek chorobowy z ustawodawstwa polskiego poza granicami kraju i jeśli ten okres jest niewystarczający to widzimy, że to nie jest dużo. 30 dni wśród pracowników, 90 dni dla osób pracujących na własny rachunek, ale tego okresu może być za mało – stwierdziła Agnieszka Ślązak.
Przedstawiła także aspekty wymagane w celu wypłacenia zasiłku chorobowego, jeśli zachoruje się pracując poza granicami Polski.
– Choroba w innym państwie może się zdarzyć. Warto wiedzieć, że większość ustawodawstw wymaga do wypłaty przedstawienia zasiłku chorobowego. Dana osoba powinna wiedzieć, że do wypłaty zasiłku w Polsce przez pracodawcę będzie potrzebne zaświadczenie lekarskie. (…) Jeśli choruje w innym państwie powinien w tym państwie otrzymać zaświadczenie lekarskie – poinformowała Wicedyrektor Departamentu Zasiłków.
Zwieńczeniem wszystkich referatów była krótka dyskusja dotycząca przedstawionych wcześniej zagadnienień.
Zespół Prasowy WSKSiM
